Boekrecensies Tweede Wereldoorlog

De Ongewenste doden – Chris Lloyd

19 december 2022
De Ongewenste doden

In Parijs gebeurden er op 14 juni 1940 twee dingen. De Duitsers vielen de stad binnen en vier onbekende mannen stierven op mysterieuze wijze op een spoorwegemplacement. Rechercheur Eddie Giral is vastbesloten om erachter te komen wie deze vier mannen waren en waarom zij een gruwelijke dood moesten sterven, ondanks dat de Duitse bezetters voor de nodige uitdagingen en de terugkeer van oude trauma’s zorgen.

Het was Parijs niet meer

“Ik reed naar de rivier en het hoofdbureau van de politie. In de lege straten had het ene onwerkelijke gevoel plaatsgemaakt voor het andere. Onze nepoorlog was plotseling een echte geworden, maar die voelde evengoed aan als een illusie. Parijs was al bijna een maand een spookstad en werd nu geteisterd door het gerammel van zware banden en laarzen op kasseien. Ik hoorde muziek, schril en krijgshaftig, door de corridors van de stad schallen terwijl ik door levenloze steegjes en over verlaten boulevards reed, langs lege appartementencomplexen en dichtgetimmerde winkels als munten op de ogen van een dode. Hoe rijker de buurt, des te leger de straten. Miljoenen mensen waren de stad ontvlucht voordat de Duitsers kwamen. Twee derde van de inwoners was vertrokken. Alleen de ouderen en de armen waren niet in staat geweest te ontsnappen. En de smerissen. Er was geen leven, het bruiste niet. Parijs was er nog, maar het was Parijs niet meer.”

Als Eddie Giral met zijn partner Auban op het spoortalud aankomen om de plaats delict met de vermoorde mannen te onderzoeken, staan er rijen met Duitse soldaten. Het is de 87e infanteriedivisie van de Wehrmacht en Hauptmann Karl Weber zorgt met zijn manschappen direct voor een dreigende sfeer. Het is meteen duidelijk dat Eddie meer met dat figuur te maken gaat krijgen.

Bydgoszcz

De vier mannen in de goederenwagon zijn vergast door een gascilinder die uit de Eerste Wereldoorlog stamt. Eddie Giral heeft in die afschuwelijke oorlog ook in de loopgraven gelegen en als hij een gasmasker op moet doen om de goederenwagon in te kunnen, stormen de herinneringen aan die hel in een hoog tempo op hem af.

Het blijkt al snel dat de vier vermoorde mannen geen bezittingen en geen identiteitsbewijzen (meer) hebben. De enige aanwijzing die ze hebben komt van het etiket van een kleermaker in het jasje van een van de mannen. Het jasje is in de Poolse stad Bydgoszcz gemaakt.

Niet veel later wordt Eddie naar een zelfmoord gestuurd. Een man is met zijn zoontje uit het raam gesprongen en ze zijn allebei overleden. In het appartement van de man vinden ze zijn paspoort, ook hij komt uit Bydgoszcz.

Het beleid van het Duitse opperbevel

Je zou denken dat deze twee zaken geen prioriteit hebben als er een oorlog woedt en je stad net door een leger is bezet, maar voor Eddie zijn ze van levensbelang. Hij doet er alles aan om grip op de situatie te houden en dat doet hij door zijn werk naar het beste van zijn kunnen te blijven doen.

Hij kan alleen niet naar de politie in Polen bellen om de identiteit van de mannen uit Bydgoszcz te achterhalen, hij kan met niemand uit het Franse leger praten om de herkomst van de gascilinder te traceren en hij kan ook niet de gegevens van iedereen bij de spoorwegmaatschappij nagaan om te zien of iemand van hen erbij betrokken kan zijn.

En dan krijgt Eddie ook nog eens majoor Hochstetter op zijn dak, een Duitse officier die ervoor moet zorgen dat de recherche zich aan het algemene beleid van het Duitse opperbevel in Parijs houdt.

Beter dan Philip Kerr

Deze indrukwekkende pennenvrucht van Chris Lloyd wordt door menig recensent van naam vergeleken met het werk van Philip Kerr. Nu heb ik de eerste drie delen over de Berlijnse rechercheur Bernie Gunther (De Berlijnse Trilogie) gelezen en deze oudere thrillers die zich aan de Duitse kant van de Tweede Wereldoorlog afspelen kenmerken zich vooral door een mooie sfeer en een fantastische schrijfstijl.

Ik vind De Ongewenste doden van Chris Lloyd alleen veel beter. Het is ook erg levendig geschreven, bevat een goede dosis zwarte humor, maar hier is de verhaallijn het absolute hoogtepunt.

De weg naar de climax was lang en wat rommelig, maar desondanks is het moment suprême razend spannend. Alle lijntjes die gedurende het hele verhaal zijn uitgezet komen hier knap samen en bij het lezen van de allerlaatste regels van dit boek had ik maar één gedachte: wauw.

    Plaats een reactie