Boekrecensies Tweede Wereldoorlog

De code – Denise Rudberg

5 november 2022
De Code – Denise Rudberg

Zweden was tijdens de Tweede Wereldoorlog neutraal, maar dat wil niet zeggen dat dit land in deze periode daardoor rustig achterover kon leunen. Buurland Noorwegen was door de nazi’s bezet en Finland moest veelvuldig tegen oprukkende Russen vechten. Om hun neutraliteit te kunnen behouden, moesten de Zweden dus op de hoogte van de Duitse communicatie blijven. Deze berichten waren alleen gecodeerd en daarom werden er drie vrouwen met een bovenmatig talent voor wiskunde aan het team dat deze code moet kraken toegevoegd.

Iris, Signe en Elisabeth

Iris bevindt zich in de beginjaren van de Tweede Wereldoorlog met haar twee zoontjes in een Zweeds vluchtelingenkamp. Ze is als half-Zweedse vanuit Estland gevlucht en heeft haar man Rudolf daarbij achter moeten laten. Ze komt uit een welgestelde familie en haar man is een gerespecteerd hoogleraar in de wiskunde. Als in het kamp blijkt dat Iris nauwelijks voor haar intelligente man onderdoet, wordt ze samen met haar kinderen naar Stockholm gestuurd.

Signe is op de boerderij van haar ouders op het Zweedse platteland opgegroeid. Ze heeft sinds haar elfde jaar geen onderwijs meer gehad, maar heeft het wel altijd leuk gevonden om de boeken van haar oudere broer te lezen. Omdat ze niet met de echtgenoot van haar overleden zusje wil trouwen, wordt ze min of meer verbannen. De onzekere en wereldvreemde jonge vrouw gaat in haar eentje naar Stockholm om daar een nieuw leven te beginnen. Ze gaat als huishoudster van de blinde professor Svartström werken, hij is de leider van het team dat de Duitse codering moet kraken. Hij ziet al vrij snel dat zijn huishoudster veel meer in haar mars heeft dan alleen maar koken en poetsen.

De vrijgevochten en intelligente Elisabeth woont al haar hele leven in Stockholm en heeft een administratieve functie bij de Zweedse landmacht. Als haar baas haar vraagt om haar lange rode haar af te knippen zodat de ingenieurs op haar afdeling niet langer door haar worden afgeleid, neemt ze direct ontslag. Maar voor ze vertrekt overhandigt ze nog wel even een overzicht van alle fouten die dezelfde ingenieurs de laatste tijd hebben gemaakt. Ook zij wordt aan het team van professor Svartström toegevoegd.

Wanneer gaat het eens over die code?!?

Ik wilde dit boek lezen omdat het idee van drie vrouwen die hun mouwen opstropen om een geheime Duitse code te ontrafelen me erg intrigeerde. Maar van die code is uiteindelijk maar heel weinig sprake. Sterker nog, die hele code is eigenlijk niet meer dan een side-show, het komt nauwelijks aan bod.

Iedere keer als er even sprake van die code was kreeg ik goede hoop dat het eindelijk interessant en spannend zou worden, maar helaas. Ieder sprankje in die richting werd telkens weer heel snel gedoofd.

Dit verhaal gaat over drie vrouwen, hun afkomst, hun karakters en hun ontluikende vriendschap, ook al zijn ze alle drie volledig verschillend. Elisabeth zorgt er op haar eigen manier voor dat Signe wat meer zelfvertrouwen krijgt. En Signe zorgt regelmatig voor de kinderen van Iris, die haar eigen geheimen en problemen heeft die langzaam maar zeker naar de oppervlakte komen dwarrelen.

Het grootste geheim van Iris blijft alleen een raadsel, want aan het einde van het verhaal bevindt ze zich in een hele penibele situatie. Wat die situatie is, blijft in het midden en verwijst naar het vervolg op dit boek.

Zweden in de Tweede Wereldoorlog

Ik heb door de jaren heen al aardig wat boeken over de Tweede Wereldoorlog verslonden, maar ik heb me nooit in de Zweedse situatie tijdens de oorlog verdiept. Ik dacht dat dat nooit heel boeiend kon zijn geweest omdat ze immers neutraal waren. Dit blijkt een misvatting te zijn geweest. Er waren weliswaar geen bezetters, concentratiekampen of daadwerkelijke gevechten, toch had Zweden het ook niet bepaald makkelijk.

Ik vond het (ondanks de schrale side-show van de code) interessant om meer te weten te komen over het Zweedse oogpunt op de oorlog en vond het ook boeiend om de gebruiken op het Zweedse platteland in die tijd te lezen. Of ik het vervolg ook ga lezen, weet ik nog niet. Aan de ene kant wil ik graag weten hoe het met Iris afloopt. Ik ben er alleen niet zeker van of die nieuwsgierigheid groot genoeg is voor een dertien in een dozijn romannetje over drie Zweedse vrouwen met een vleugje Tweede Wereldoorlog.

    Plaats een reactie