Boekrecensies

Mama liegt – Marion van de Coolwijk

4 maart 2023
Mama liegt - Marion van de Coolwijk

Aisa Koster gaat op visite bij haar stokoude oma, Anna Jansen. Het zou een gewoon koffiebezoekje zijn, maar oma vindt dit een uitstekend moment om een lang bewaard geheim uit de doeken te doen: ze vertelt dat ze een zus heeft die bijna even oud is. En in tegenstelling tot haarzelf is Anna’s zus blank. Details over dit verwantschap krijgt Aisa niet, het is haar taak om deze Emma van Bemmelen op te sporen en uit te nodigen. Aan de hand van dit bezoek ontstaat er een verhaal met een uitgebreide familiegeschiedenis vol raadsels.

Flashbacks naar de Tweede Wereldoorlog

In dit boek ontstaan er al vrij snel twee verschillende verhaallijnen, waarbij het vertelperspectief wisselt tussen dat van Aisa en Elisabeth, de moeder van Emma. Elisabeth is natuurlijk al lang dood,  haar verhaal start in 1946 waarbij er over haar belevenissen in en vlak na de Tweede Wereldoorlog wordt verteld.

Zo was er tijdens de oorlog een ernstige hongersnood in Amsterdam en kinderen werden onder erbarmelijke omstandigheden naar het oosten van Nederland gestuurd zodat ze in ieder geval genoeg te eten zouden hebben. Eigenlijk is Elisabeth hier te oud voor, maar haar moeder weet dit toch te regelen. Zo belandt Elisabeth in een gymzaal waar mensen een kind kunnen kiezen om in hun gezin op te nemen.

Zelf wist ik nog niets over dit deel van de Tweede Wereldoorlog in Nederland en ik vond het pijnlijk om te lezen hoe lang het duurde totdat Elisabeth eindelijk werd gekozen. Ze werd urenlang als koopwaar op de markt bekeken.

Een complexe familieboom

Vrij snel na het bezoek van Emma van Bemmelen overlijdt Anna Jansen en blijft Aisa met een hoop vragen en veel geregel achter. Haar moeder Cheryl is alcoholiste en vindt de dood van haar moeder te zwaar, waardoor Aisa Emma’s hulp verwelkomt. Er ontstaat dan ook al snel een band tussen Aisa en Emma.

Het grote raadsel blijft alleen hoe het kan dat de donkere Anna Jansen, die van een eenvoudige komaf is, een zus van de lelieblanke en schatrijke Emma van Bemmelen kan zijn.

Langzaam maar zeker wordt de gehele familieboom van kinderen, broers, zussen, echtgenoten en kleinkinderen blootgelegd en die is behoorlijk complex. Ik was blij dat voorin het boek zowel de familieboom van Anna Jansen als die van Elisabeth en Emma van Bemmelen stond. Ik heb er regelmatig naar terug moeten grijpen omdat ik anders volledig de weg kwijtraakte.

Een nieuwe familie

Aisa is enig kind, haar afwezige vader is dood en oma Anna is eigenlijk het enige betrokken familielid dat ze ooit had. Nu haar oma dood is, trekt Aisa als vanzelf naar Emma voor troost en geborgenheid.

“Emma had in de paar uur dat ze haar kende meer aandacht getoond dan haar moeder in maanden. Ze had Emma alles verteld over haar jeugd. De verslavingen en agressieve buien van haar moeder, de moeilijke periodes waarin ze als kind voor zichzelf en haar moeder moest zorgen en de liefde en steun die ze altijd van oma had gekregen. Alle frustraties waren naar boven gekomen en huilend had ze zich afgevraagd hoe het nu verder moest.
Emma had geduldig geluisterd. ‘Ik help je kind,’ had ze gezegd, terwijl ze Aisa’s wang had gestreeld. ‘Je hoeft dit echt niet alleen te doen. Ik doe het graag voor Anna. En voor jou. We zijn tenslotte een soort van familie van elkaar. Neem alles mee, dan gaan we dit op een goede manier regelen.”

Emma betrekt Aisa direct bij haar naaste familie, maar Emma’s zoon en schoondochter zien dat helemaal niet zitten. Uiteindelijk komt Aisa’s nieuwe familie haar erg duur te staan.

De waarheid die je eigenlijk niet wil weten

Ik vond dit boek vooral in het begin best pittig. Alle leden van die twee verschillende families die op raadselachtige manier aan elkaar verbonden waren vormden een behoorlijk doolhof. Maar toen ik er uiteindelijk chocola van kon maken vond ik het een erg boeiend en interessant verhaal.

Het interessante deel bestond zonder meer Elisabeths flashbacks naar de Tweede Wereldoorlog, het boeiende deel was dat ik me telkens afvroeg in hoeverre Elisabeth in dit verhaal paste. En hoe het uiteindelijk kwam dat ze zowel een blanke als een donkere dochter had.

Hoewel dit boek op het eerste oog misschien een roman lijkt, is het wel degelijk een thriller. Bijna ieder hoofdstuk eindigt namelijk in een cliffhanger, dus het is een behoorlijke opgave om zomaar te stoppen met lezen. En toen ik ergens rond bladzijde 200 begon te vermoeden hoe het zat, hoopte ik dat ik het mis had omdat het te verschrikkelijk was. Het verhaal zit heel goed in elkaar, als lezer krijg je steeds meer aanwijzingen van de waarheid die je eigenlijk niet wil weten.

    Plaats een reactie